2050 yılında ilk karbon nötr kıta olma hedefiyle yola çıkan Avrupa Birliği, Avrupa Yeşil Mutabakatını yayınlamış ve bu belge doğrultusunda bütün politika metinlerini gözden geçirmeye başlamıştır. Bu kapsamda yapılan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması gibi düzenlemeler, sektörlerimizin de kapsamlı bir yeşil dönüşüm sürecine girmesinde etkili olmuştur.

Bu anlamda yeşil dönüşümü tetikleyecek finansman kaynaklarına ulaşım imkânları; firmaların sürdürülebilirlik çalışmaları, karbon ayak izlerini düşürmeye yönelik faaliyetleri, yenilenebilir enerji kullanma konusundaki çabalarıyla paralellik göstermektedir.

Çeşitli kurum/kuruluşlar tarafından sağlanan hibe, destek, kredi ve diğer finansman çeşitlerine aşağıdan ulaşabilirsiniz.

1. İklim Finansmanı Hızlandırma (the Climate Finance Accelerator (CFA)) Çağrısı

İklim Finansmanı Hızlandırma (CFA) Programı Birleşik Krallık Hükümeti’nin desteklediği global bir teknik destek programıdır. Program, karbon emisyonunu azaltıcı etkisi bulunan projelerin finansmana ulaşmasını kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.

Türkiye’de CFA uygulaması PwC Türkiye öncülüğünde gerçekleşmektedir. CFA programı; proje geliştiricilere teknik, finansal, cinsiyet eşitliği ve toplumsal kapsayıcılık konularında ilgili uzmanlardan destek ve eğitim sağlamaktadır (CFA’in bir finansman hızlandırma programıdır ve projelere finansman sağlamaz).

Program ayrıca, ulusal ve uluslararası finansal kuruluşlar ve kamu kuruluşlarıyla bilgi paylaşımı ve eğitim olanakları sağlamaktadır. Eğitimin ardından proje geliştiriciler finansörler ile İstanbul’da ve Londra’da planlanan etkinliklerde bir araya gelip projelerini tanıtma imkanına sahip olmaktadır.

CFA kapsamında; iklim teknolojileri, enerji, ulaşım, sanayi, ormancılık, atık yönetimi gibi sektörlerden karbon emisyonunu azaltıcı en fazla 10 proje seçilerek yatırım süreçleri için gerekli ön hazırlıklarda destek olunduktan sonra potansiyel yatırımcılar ile tanışmaları sağlanacaktır.

Programla ilgili detaylı bilgiye https://www.pwc.com.tr/tr/hizmetlerimiz/danismanlik/sirket-birlesme-ve-satin-almalari/kurumsal-finansman/cfa-turkiye.html linkinden ulaşabilirsiniz.

2. Türkiye Yeşil Sanayi Projesi

Proje; Dünya Bankası desteğiyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından yürütülecektir. Amacı Türkiye'de sanayinin sürdürülebilir ve verimli yeşil dönüşümü desteklemek olan projenin toplam bütçesi 450 milyon ABD Doları olarak belirlenmiştir. 

Proje üç bileşenden oluşmaktadır.

Birinci bileşende KOSGEB tarafından KOBİ’lerin yeşil dönüşüm faaliyetlerine yönelik geri ödemeli destek kullandırılacaktır (250 milyon ABD Doları). Söz konusu destek ile yenilenebilir enerji, kaynak verimliliği, atık yönetimi, döngüsel ekonomi vb. tematik alanlarda imalatçı işletmeler tarafından gerçekleştirilecek faaliyetler desteklenecektir.

Projenin ikinci bileşeni TÜBİTAK tarafından yürütülecek olup proje bütçesi 175 milyon ABD Dolarıdır. Proje kapsamında hibe ve geri ödenebilir finansman sağlanacaktır. Bu bileşen kapsamında firmalara yeşil dönüşüm süreçlerinde yol gösterecek mentörlük faaliyetleri ve firmaların ihtiyaç duydukları teknoloji tabanlı çözümlerin geliştirilmesine yönelik Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri desteklenecektir. Projenin hedef aldığı kesim yeşil teknoloji, ürün veya süreçlerin geliştirilmesine yönelik yeşil yenilik faaliyetlerinde bulunan Türkiye’de yerleşik özel sektör firmalarıdır. Hedef kitle KOBİ'ler, büyük firmalar ve firma konsorsiyumları (kamu araştırma enstitüleri ve üniversiteler dahil) olabilecektir

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ise projenin teknik destek bileşeni altında Proje Yönetimi, İhtiyaç Analizi, Kapasite Geliştirme, Yeşil Sanayi Akademisi, Yeşil İzleme Sistemi ve Tanıtım ve Yaygınlaştırma iş paketlerini yürüterek projenin etkin yönetilebilmesini sağlayacaktır (25 milyon ABD Doları).

3. TÜBİTAK Sanayi Yenilik Ağları Mekanizması (SAYEM) 2023 yılının ilk çağrısı “Yeşil Dönüşüm” özelinde açılmıştır.

Özel sektör, üniversite ve kamu iş birliğiyle yenilik platformları oluşturularak, sanayi kesimine yönelik üst politika belgelerinin hedefleri olan katma değeri yüksek ürün veya ürün grubu geliştirilmesi amacıyla bir teknoloji ekosistemi olan Sanayi Yenilik Ağ Mekanizması (SAYEM) destekleri bu yıl, İklim Şurası Bilim ve Teknoloji Komisyonu’nda belirlenen başlıklara ek olarak Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası öncelikli Ar-Ge ve yenilik konularında sunulmuştur. SAYEM Yeşil Dönüşüm kapsamına giren konulara buradan ulaşılabilir.

TÜBİTAK 1704 SAYEM Sanayi Yenilik Ağı Mekanizması Destek Programına ve 2023 yılı çağrısına ilişkin bilgileri https://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/sanayi/ulusal-destek-programlari/icerik-1704-sayem-sanayi-yenilik-ag-mekanizmasi web sitesinden edinebilirsiniz. Çağrı 23 Ocak 2023 tarihinde açılmış olup, sürekli başvuruya açık olacaktır.  Yenilik Ağı platformlarına en fazla 4 yıl sürecek projeleri için 100 Milyon TL’ye kadar destek verilecektir. Desteklenen SAYEM projelerine, verilecek desteğe ek olarak uluslararası fon kaynaklarından geri ödemeli hibelerin sunulmasına ilişkin çalışmalar da devam etmektedir.

4. Bankaların yeşil dönüşüm ve sürdürülebilirlik alanına özel kredi ve finansman paketleri ve KOBİ'lere sunduğu fırsatlar aşağıda özetlenmiş olup zaman içerisinde güncellenecektir.

A. AKBANK

Akbank ülkemizin düşük karbon ekonomisine geçişini desteklemek, ekonomimizde büyük öneme sahip KOBİ’lerimizin yeşil dönüşümünü gerçekleştirmek, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasından etkilenecek Kurumsal-Ticari-KOBİ müşterileri için özel çözümler üretmek adına (ve bunlarla sınırlı olmamakla birlikte) sürdürülebilir finansman ürünleri geliştirmektedir.

• Sürdürülebilir turizmin geliştirilmesi, deniz turizmi faaliyetlerinde çevresel ayak izinin azaltılması, liman faaliyetlerinde denizlerin koruması ve düşük karbona geçişin hızlandırılması için Türkiye’nin ilk ve tek Mavi Finansman Ürün Paketi çıkartılmıştır.
• Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasından etkilenecek sektörler için, Türkiye’nin ilk “Düşük Karbon Ekonomisine Geçiş” ürünü oluşturulmuştur. Bu ürün karbon ayak izini azaltmak isteyen diğer tüm sektörlere de açıktır.
• Türkiye’nin en kapsamlı ilk ve tek Yeşil KOBİ ürünü olan “KOBİ Eko Dönüşüm Paketi” oluşturulmuştur. Pakette 7 ürün yer almaktadır.
• Çatı GES ürünü ile tüm segmentlere (kurumsal, ticari, KOBİ, bireysel) çözümler sunulmaktadır.

Akbank’ın müşterilerine özel sunduğu, sürdürülebilir finansman ürünlerine buradan ulaşılabilir.

B. İŞ BANKASI

Türkiye İş Bankası, toplumun ve ekonominin tüm kesimlerini kapsayıcı, ürün ve hizmetler geliştirmektedir. Müşterilerinin farklı yaşam evrelerini, ekonomik ihtiyaçlarını ve sektörel gerekliliklerini gözeten, kolay anlaşılır, tasarruf bilincini destekleyen ürünler geliştirmek, İş Bankası’nın sorumlu ürün ve hizmet sunma anlayışının esaslarıdır.

Bilindiği üzere, bankaların iklim değişikliğinin etkilerinin durdurulabilmesi için atabilecekleri en önemli adım, dönüşümün finansmanında ihtiyaç duyulan kaynakların sağlanmasıdır. İş Bankası da, uluslararası kuruluşlarla geliştirdiği iş birlikleri neticesinde bu alanda yarattığı finansman kaynaklarını çeşitlendirmekte, farklı sektörlerde faaliyet gösteren müşterilerine sunduğu farklı kredi ürünleriyle, müşterilerinin yeşil dönüşümüne katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

İş Bankası’nın bu kapsamda müşterilerine sunduğu, sürdürülebilir finansman ürünlerine buradan ulaşılabilir.

C. ZİRAAT BANKASI

Ziraat Bankası sürdürülebilirlik kapsamında yeşil enerji dönüşümün stratejik öneminin bilinciyle, karbon salınımı ve sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yönelik kredi seçeneklerini müşterilerine sunmaktadır.

Enerji, imalat, ulaştırma, tarım ve ormancılık gibi birçok sektörde faaliyet gösteren müşterileri için; yeşil enerji dönüşümü, enerji kaynaklarındaki dışa bağımlılığın azaltılması ve çevresel zararların en aza indirgenmesi için farklı kredi seçenekleri bulunmaktadır:

• İşyerlerinde bina yalıtımı yapılması, split klimalar yerine merkezi ısıtma/soğutma sistemlerinin kurulması, fabrikalarda otomasyon sistemlerinin kurulması, aydınlatma sistemlerinin yenilenmesi veya hareket/gün ışığı sensörleri kurulması gibi yatırımlar için Enerji Verimliliği Yatırım Kredileri,

• Firmaların faaliyet sürecinde ortaya çıkan atık suların arıtımı ve geri kazandırılmasına yönelik sistem kurulum yatırımları için Atık Su Arıtma ve Geri Kazanımı Yatırım Kredileri,

• Enerji kaynaklarındaki dışa bağımlılığın azaltılması ve çevresel zararların en aza indirgenmesi, tesis ve fabrikaların enerji ihtiyaçları yenilenebilir enerji sistemleriyle karşılanmak üzere elektrik enerjisi üretimine ilişkin yatırımlar için ise GES/Çatı GES/Lisanslı GES Yatırım Kredileri,

Söz konusu krediler uygun vade ve faiz oranları ile müşterilerin kullanımına sunulmaktadır.

Diğer yandan, ülkemiz tarımına kesintisiz destek sağlanmakta ve tarım sektörünün ana finansman bankası olarak sürdürülebilir tarıma yönelik kredi ürünleri de sunulmaktadır.

Ziraat Bankasının 2022 yılında Tarım Bankacılığı alanındaki yeni stratejisi: “Tarım Ekosisteminin Finansmanı” kapsamında Genç Çiftçi Kredisi, Kadın Çiftçi Kredisi, Altın Kovan Kredisi, Güneş Enerjili Sulama Kredisi, Üreten Kooperatif Kredisi, Tarım Transfer Kredisi gibi yeni kredi ürünleri hizmete sunulmuştur.

İlgili kredi ürünlerimize Bankanın web sitesi https://www.ziraatbank.com.tr/tr/ticari/krediler sayfası üzerinden ulaşılabilmektedir.

D. GARANTİ BBVA

Garanti BBVA; kurumsal, ticari, KOBİ veya bireysel tüm segmentlerde müşteri ayrımı gözetmeksizin, tüm sürdürülebilir finans ürünlerini tabana yayarak yeşil dönüşümü finanse etmeyi amaçlamaktadır. Banka bugüne kadar müşterilerinin ihtiyaçlarına göre farklı kapsamlarda sürdürülebilirlik ile bağlantılı ürünler oluşturmuştur.

Türkiye’de ilk kez uygulanan Yeşil Kredi ve Cinsiyet Eşitliği Kredisi yapıları, Türkiye’nin ilk Yeşil Konut Kredisi uygulaması, dünyada bir ilk olma özelliği taşıyan Sürdürülebilirlikle Bağlantılı Sendikasyon Kredisi kullanımı, Türkiye’nin ilk Yeşil Doğrudan Tahsilat Sistemi (DTS) ürünü, ilk Yeşil Halka Arz, Türkiye’de bir ilk olan Kurumsal Yeşil Taşıt Kredisi, Türkiye’nin ilk iklim endeksi olan Garanti BBVA İklim Endeksi bunlardan bazılarıdır.

Avrupa Yeşil Mutabakatı, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması gibi gelişmeler ile birlikte ülkemizde özellikle Avrupa ile ticaret yapan kurumsal, ticari ve KOBİ segmentindeki müşteriler Garanti BBVA’nın sunmuş olduğu çatı GES, enerji verimliliği, cinsiyet eşitliği kredileri gibi finansal ürünler ile iş yapış şekillerini sürdürülebilir şekilde geliştirebilmektedir.

Garanti BBVA tarafından geliştirilmiş ve sürdürülebilir dönüşüme hizmet eden detaylı sürdürülebilir finans ürünlerinin listesine buradan ulaşılabilir.

E. QNB FİNANSBANK

QNB Finansbank, müşteri odaklı ve yenilikçi yaklaşımı ile farklı segmentlerde ve iş kollarında müşterilerine geniş bir ürün ve hizmet portföyü sunmaktadır. Banka, gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için sürdürülebilirlik çalışmalarına hız vermekte, reel sektörün ihtiyaç duyduğu yurt dışı finansman kaynaklarını temin ederek sürdürülebilir iş modellerine geçişlerin hızlandırılmasına katkı sağlamaktadır.

Ulusal sınırların ötesine geçen iş birlikleriyle, QNB Finansbank uluslararası finans kuruluşlarıyla stratejik ortaklıklar kurarak Türkiye ekonomisine, çevresel ve sosyal alanlarda kaynaklar sağlamakta, ülkenin sürdürülebilir kalkınmasına katkısını her geçen gün büyütmektedir.

Banka, iklim değişikliği ile mücadele ve gelecek nesillere yaşanabilir bir gelecek bırakma hedefi kapsamında, finansman olanaklarını genişletme ve yaygınlaştırma vizyonuyla sürdürülebilirlik alanında geliştirdiği çeşitli ürün ve hizmet yelpazesine sahiptir. Öz tüketime dayalı lisanssız Güneş Enerjisi Santrali yatırımlarının günümüz koşullarında önem kazanması ile birlikte, Güneş Enerjisi Santrali yatırımlarına finansman desteği sağlandığı “Öz Tüketime Dayalı Lisanssız GES Finansmanı”, yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin artırılması, çevreci enerji sistemleri oluşturulması ve enerji verimli teknolojilere geçişin teşvik edilmesi kapsamında sunulan “Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Finansmanı”, enerji verimliliği yüksek konutların gelişiminin desteklenmesi amacıyla sunulan “Çevre Dostu Konut Kredisi” ile sıfır emisyonlu araçlara geçişi kolaylaştırmak ve destelemek amacıyla sunulan “Çevre Dostu Taşıt Kredisi” gibi ürünleriyle QNB Finansbank müşterilerinin yeşil dönüşüm yolculuğunu desteklemektedir.

QNB Finansbank’ın müşterilerine sunduğu sorumlu ürün ve hizmetlere ilişkin detaylı bilgiye, Banka’nın sürdürebilirlik web sitesi Sorumlu Ürün ve Hizmetler | QNB Finansbank başlığı altından erişim sağlanabilmektedir.