Avrupa Birliği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasının Türk Bankacılık Sektörü Kredi Portföyüne Olası Etkileri” başlıklı etki analizinin birincil amacı; 2026 yılında AB tarafından karbon yoğun beş sektöre yönelik olarak başlatılacak olan SKDM uygulamasının ilk aşamasının Türk bankacılık sektörü kredi portföyü üzerindeki potansiyel etkilerinin değerlendirilmesidir.

Çalışmanın bir diğer amacı ise bankacılık sektöründe ve dolaylı olarak şirketler nezdinde, iklimle bağlantılı finansal risklerin anlaşılmasına, izlenmesine, analiz edilmesine ve yönetilmesine yönelik farkındalığın artırılması ve kurumsal kapasite oluşumunun teşvik edilmesidir.

Etki analizi çalışması temel olarak, karbon vergisinin 2021 yılsonu verileri itibarıyla ana faaliyeti söz konusu beş sektörde olan ve AB’ye ihracat gerçekleştiren müşterilerin kredi geri ödeme kapasiteleri üzerindeki etkisinin tahmin edilmesi şeklinde yürütülmüştür.

Etki analizinin sonucunda aşağıdaki konular göze çarpmaktadır:

  • SKDM’nin 2026 yılında beş sektöre yönelik olarak fiilen uygulamaya girmesi beklenen birinci aşamasının Türk bankacılık sektörü kredi portföyü üzerindeki bozucu etkisinin sınırlı kalacağı tahmin edilmektedir.
  • Gerek AB ülkelerine ihracat düzeyi gerekse toplam kredi büyüklüğü itibarıyla SKDM’den en fazla etkilenmesi beklenen sektör demir-çelik sektörüdür.
  • SKDM uygulamasının ilk aşaması Türk bankacılık sektörü açısından sınırlı bir etki potansiyeli taşımakla birlikte SKDM ve benzeri uygulamalardan kaynaklanacak etkilerin orta ve uzun vadede hızla ve belirgin şekilde artacağı anlaşılmaktadır.
  • Finansman süreci kapsamında bankaların emisyon verilerine erişimini teminen firmalar nezdinde motivasyon yaratacak yahut paylaşım zorunluluğu getirecek mekanizma ve/veya düzenleme alternatiflerinin değerlendirilmesinde büyük yarar görülmektedir.
  • Firmaların dönüşüm sürecine dair farkındalık ve kapasite geliştirmeleri, başta kurumsal yönetişim ve raporlama olmak üzere gerekli kurumsal altyapıyı tesis etmeleri ve yatırım plan ve projelerini gecikmeden oluşturmaları söz konusu yatırımların gerektirdiği finansmana erişim açısından kritik önem taşımaktadır.